Tydzień historii lokalnej w Ursusie, to projekt ma na celu wesprzeć szkoły w realizacji edukacji kulturalnej poprzez przygotowanie specjalnego programu przybliżającego młodzieży z klas IV – VII szkoły podstawowej historię dzielnicy Ursus. W ciągu tygodnia uczniowie będą mogli wziąć udział w spotkaniach, warsztatach i zajęciach przygotowanych przez Bibliotekę Publiczną, Dom Kultury „Miś”, Dom Kultury „Portiernia”, Izbę Tożsamości, Dom Kultury „Kolorowa” oraz Harcerzy. Zwieńczeniem Tygodnia Historii Lokalnej będzie Piknik Oświatowy w Parku „Czechowickim” (24 maja), którego główną atrakcją będzie pokaz mody pt. „Kobiety na traktory”. Do udziału w tej zabawie oprócz młodzieży szkolnej zaprosimy także pracowników instytucji kultury, organizacji pozarządowej oraz mieszkańców.
Propozycje instytucji kultury:
1. Biblioteka Publiczna im. W.J. Grabskiego w Dzielnicy Ursus m. st. Warszawy
Zajęcia od poniedziałku do piątku. Jednego dnia mogą się odbyć po 2 spotkania w każdej placówce bibliotecznej.
a) Prelekcje poświęcone patronom ulic w Dzielnicy Ursusie (60 min.)
Spotkania będą prowadzone w oparciu o broszurę wydaną przez Urząd Dzielnicy Ursus pt. „Patroni ulic Dzielnicy Ursus m.st. Warszawy” autorstwa Jerzego Domżalskiego oraz literaturę dostępną w Bibliotece. Celem spotkań jest zapoznanie młodzieży z sylwetkami osób, których nazwy noszą ulice, skwery, place.
Filia „Skorosze”
Koordynator: Barbara Haponiuk
Zapisy – tel. 22 823 46 00
Czytelnia nr XIX
Koordynator: Karolina Kilar
Zapisy – 22 882 43 00
b) Spacer po osiedlu Gołąbki z czasów Władysława Jana Grabskiego – pisarza i patrona Biblioteki Publicznej w Ursusie (120 min).
- Spotkanie w Filii „Gołąbki”. Krótka prezentacja dorobku literackiego i osoby pana Władysława Jana Grabskiego.
- Przejście ulicą Czerwona Droga do majątku Grabkowo. Omówienie kontekstu historycznego.
- Przystanek przy kapliczce na ulicy Kadłubka – wystawionej jako wotum za odzyskanie zdrowia przez patrona biblioteki.
- Przejście ulicą Leszczyńskiego oddzielającej majątek Grabkowo od wsi Gołąbki.
- Koncepcja miasta – ogrodu. Sąsiedzi i domy z czasów patrona biblioteki.
- Plac parafialny – dar państwa Grabskich i wystawiony na nim Kościół w Gołąbkach.
- Dom i ogród Władysława i Zofii Grabskich.
- Letnia rezydencja Premiera Grabskiego.
- Kapliczka przy ulicy Bony – najstarszy obiekt na terenie osiedla Gołąbki.
- Powrót do Filii „Gołąbki” ulicą Orłów Piastowskich obok Szkoły Podstawowej nr 2, która została wybudowana na terenie podarowanym przez małżeństwo Grabskich.
Filia „Gołąbki”
Koordynator: Joanna Dalkowska
Zapisy – tel. 510 099 606
c) Historia w fotografii – Ursuviana – Społeczne Archiwum Cyfrowe Ursusa.
Na stronie internetowej Społecznego Archiwum Cyfrowego Ursuviana są udostępnione zeskanowane fotografie, pamiętniki, pocztówki, spisane wspomnienia, publikacje, itp. związane z historią Dzielnicy. Większość materiałów pochodzi z prywatnych albumów, zbiorów mieszkańców Ursusa, jak także instytucji działających na terenie dzielnicy. Często ukazują dzieje miejsca z perspektywy mieszkańców, które niejednokrotnie jest na swój sposób unikatowa, bezpośrednia a przez często autentyczna. Uczniowie będą mieli okazję poznać Ursus oczami jego mieszkańców. Być może niektórzy odnajdą tutaj swoich dziadków i spotkanie stanie się impulsem do rodzinnych rozmów. Niektórzy może zachęcą swoich dziadków czy rodziców aby udostępnili rodzinne fotografie poszerzając w ten sposób Archiwum Ursusa.
Oddział „Czechowice”
Koordynator: Izabela Marczak
Zapisy – tel. 22 882 43 00 w. 1
d) „Tajemnice Ursusa – Zaginiony Traktor” – escape room w bibliotece – zabawa dla uczniów klas 4 szkoły podstawowej, polegająca na rozwiązaniu serii zagadek i znalezieniu odpowiedzi. Podczas zabawy dzieci poznają poznają historię polskiego przemysłu ciężkiego, szczególnie rozwój produkcji maszyn rolniczych. Dowiedzą się, do jakich krajów eksportowano traktory Ursusa i jakie było znaczenie współpracy międzynarodowej. Natomiast zastosowane zagadki logiczne i matematyczne w postaci elementów szyfrowania, układania kodów i rozwiązywania zagadek logicznych wspierają rozwój umiejętności analitycznych (60 min).
Filia „Niedźwiadek”
Koordynator: Olga Głowacka
Zapisy – tel. 22 667 09 56
2. Dom Kultury „Miś”
„Tak było przez lata, marka Ursus” – Warsztaty plastyczne składają się z dwóch elementów. Pierwszą częścią wprowadzającą jest prezentacja multimedialna opwiadająca o marce Ursus, drugą zbudowanie makiety ZPC „Ursus”. Makieta powstanie w oparciu o istniejącą dokumentację zdjęciową i kartograficzną. Uczestnicy postarają się także opracować dokładną legendę mapy. Zajęcia będą od poniedziałku do piątku.
Grupa I
Godz. 9.00-9.30 – (Multimedialne przygotowanie historyczne) – wykład przybliżający ZPC Ursus oraz dokładny opis budynków do stworzenia
Godz. 9.45-11.15 – Budujemy makietę ZPC Ursus – warsztaty.
Grupa II
Godz. 11.00-11.30 – (Multimedialne przygotowanie historyczne) – wykład przybliżający ZPC Ursus oraz dokładny opis budynków do stworzenia
Godz. 11.30-13.00 – Budujemy makietę ZPC Ursus – warsztaty.
Koordynator: Krzysztof Majkowski
Zapisy – tel. 22 667 92 18
3. Dom Kultury „Portiernia” oraz Izba Tożsamości Ursusa
Zajęcia od poniedziałku do piątku.
Jednego dnia mogą się odbyć 2 plastyczne, 2 lekcje historyczne, 2 spacery.
Na jedno wydarzenie zapisujemy maksymalnie jedną grupę (klasę).
Liczy się kolejność zapisów.
a) Historyczna pocztówka – pozdrowienia z Ursusa – warsztaty plastyczne (60 min).
Podczas zajęć uczestnicy stworzą swoją własną pocztówkę – zarówno jej stronę graficzną jak i tekstową. Pocztówka będzie inspirowana charakterystycznymi elementami architektury czy symbolami Ursusa. Jak chcemy przedstawić Ursus na kartce pocztowej? Do kogo chcemy wysłać pozdrowienia i jakiej treści? Wszystko zależy od inwencji i wyobraźni twórczej.
b) Architektura Ursusa – tworzenie kolażu z elementów architektury – warsztaty plastyczne (60 min).
Podczas zajęć uczestnicy poznają ciekawą formę pracy plastycznej – kolaż, a następnie z gotowych elementów przedstawiających charakterystyczne dla Ursusa miejsca i oryginalną architekturę, a także inne komponenty estetyczne – stworzą swoje własne kolaże.
c) „Śladami nowych rzeźb niedźwiadków w Ursusie” – spacery albo rajdy rowerowe pod warunkiem dobrej pogody (120 min).
W 2024 Dzielnica Ursus, dzięki projektowi z Budżetu Obywatelskiego wzbogaciła się o osiem mini-rzeźb niedźwiadków. „Ursusiaki”, bo pod taką wspólną nazwą kryją się wszystkie rzeźby projektu ulokowane są w różnych miejscach na terenie Dzielnicy Ursus. Podczas spaceru/rajdu rowerowego poznamy ich imiona, wyjaśnimy, dlaczego akurat zamieszkały w takich miejscach, przybliżymy proces ich tworzenia, pokażemy fotografie pierwszych projektów. Zarysujemy także szerszy kontekst tematycznych mini-rzeźb w przestrzeni publicznej nie tylko Warszawy.
UWAGA! Jeśli zamiast rajdu rowerowego odbędzie się spacer – nie przejdziemy po wszystkich miejscach z niedźwiadkami, gdyż logistyka i czas wydarzenia na to nie pozwoli. Dzieci otrzymują zadanie kreatywne aby samodzielnie odszukać pozostałe misie. Jeśli będzie to rajd rowerowy – odwiedzimy wszystkie niedźwiadki. Wówczas od uczestników wymaga się przybycia na miejsce spotkania z rowerem w dobrym technicznie stanie. Zaleca się, aby dzieci miały kaski ochronne. Zasady bezpiecznego poruszania się w kolumnie rowerowej zostaną przedstawione przy wyborze takiej opcji
d) „Spacery śladami murali w Ursusie” (90 min).
Co to jest mural? Jakie są rodzaje wielkoformatowej sztuki ulicznej? Skąd się wzięły i jaką mają historię, a także jakie są ich elementy charakterystyczne? Podczas spaceru uczestnicy poznają odpowiedź na te kluczowe pytania, a przede wszystkim zobaczą w przestrzeni dzielnicy kilka murali i poznają ich dzieje, z którymi wiążą się także ważne momenty historii Dzielnicy Ursus. Nie zabraknie mini-konkursów z nagrodami dla uważnych!
e) „I u nas są zabytki! Turyści na pewno nie poczują się zawiedzeni” – lekcje historyczne dotyczące historii słynnej marki “Ursus” (90 min).
Każdemu człowiekowi Dzielnica Ursus kojarzy się z traktorami i wielką fabryką. Dziś to już historia, której ślady nieustannie odkrywamy. Podczas lekcji historycznych uczestnicy dowiedzą się, jakie zabytki kryje nasza dzielnica, które z nich związane są z marką „Ursus”, gdzie można je spotkać i co mówią o dawnej historii? Czy oprócz zabytków związanych z fabryką są jeszcze jakieś warte uwagi obiekty? Zapraszamy na lekcje historyczne pełne ciekawostek!
Koordynator: Agnieszka Bińczycka
Zapisy – tel. 22 350 17 80
4. Dom Kultury „Kolorowa” i Harcerze
a) „Znikający Ursus i historia harcerstwa w Ursusie” – Znikający Ursus to wystawa fotograficzna przedstawiająca na przestrzeni lat zmieniające się osiedla Skorosze i Czechowice. Zdjęcia pochodzą z Kolekcji Pamiątek Harcerskich Hufca ZHP w Ursusie oraz ze zbiorów znanego Historyka Jerzego Domżalskiego i instruktorów Harcerskiego Kręgu Seniorów. Oprowadzanie po wystawie Harcmistrzyni p. Hanna Murawska (60 min).
Oprowadzania po wystawie odbywają się codziennie o godz. 9.00; 10.30; 12.00.
b) „Od Hassa do Ursusa” – gra miejska w Ursusie o Ursusie dla uczniów klas VII.
W proponowanym scenariuszu uczestnicy – uczniowie klas 7 szkół podstawowych wcielając się w rachmistrzów spisu powszechnego w pierwszych latach uzyskania niepodległości przez 2 Rzeczpospolitą. Jest to zgodne z ministerialną podstawą programową dla tych klas.
Będą oni mieli okazję poznać historię tych okolic w czasach pierwszej wielkiej fali napływu nowych mieszkańców. Tak jak teraz, masy ludzkie jakie napłynęły wówczas w te okolice nie znały często jej przeszłości, dumy i historii. Tak i teraz ważnym zadaniem jest pokazanie mieszkańcom Ursusa.
Każda grupa, rozpocznie w Domu Kultury Kolorowa, w centrum Czechowic, od krótkiego wprowadzenia i instrukcji. Następnie pod opieką dedykowanego opiekuna – animatora rozpocznie wędrówkę po danych osadach Ursusa. Pozna historię pierwszej fabryki Ursus: przy froncie zabytkowej hali Fabryki Samochodów nr 10; dowie się od jak dawna krwioobiegiem dzielnicy jest kolej – obecna linia średnicowa, a niegdysiejsza linia Warszawsko – Wiedeńska; wybierze się na granicę dawnych Włoch, by poznać dawne granice Warszawy. w końcu pozna losy rodziny Hassów, na terenach gospodarstwa na których wyrósł dawny Ursus. Łącznie odwiedzi 5 punktów na swej trasie, wynosząc w naszym założeniu – chęć dowiedzenia się więcej o miejscu i o ludziach, którzy tworzyli je przed nimi.
Gra przewidziana jest dla 2 grup. Każda grupa składać się będzie z 4 klas (100 osób).
Czas trwania gry 2h
Termin: 21.05.2025 r. (środa)
I grupa zbiórka o godz. 10.00 (zakończenie ok. 12.00)
II grupa zbiórka o godz. 11.00 (zakończenie ok. 13.00)
Koordynator: Kinga Strzelecka
Zapisy – tel. 22 867 63 95
KONKURS LITERACKI
Chcielibyśmy, aby projekt z edukacji kulturalnej na stałe wpisał się w działania Dzielnicy.
W związku z tym, oprócz propozycji warsztatowych, co roku będziemy także realizować konkurs literacki pt. „Od 7 panien do apartamentowców”. Będzie to konkurs literacki na opowiadanie skierowany do młodzieży szkolnej z klas V – VIII. Nagrodzone i wyróżnione opowiadania będą wydrukowane w okolicznościowej książeczce, którą otrzymają wszyscy uczestnicy konkursu oraz opublikowane w Uruvianach prowadzonych przez Bibliotekę Publiczną. Uczniowie chcący wziąć udział w nieodpłatnych warsztatch pisarskich prowadoznych przez p. Justynę Ścibor będą mogli zgłaszać się drogą mailową. Szczegóły konkursu zostaną zamieszczone na stronie DK „Miś” na początku maja.
I edycja konkursu (2025) pt. „ZANIM WJECHAŁY TRAKTORY, czyli co było na terenie Ursusa zanim powstały ZMU”.
Ważne informacje:
- Zgłoszenia będą przyjmowane telefonicznie.
- Decyduje kolejność zgłoszeń.
