11 kwietnia w Filii „Skorosze” mieliśmy przyjemność gościć wyjątkową osobę – wielokrotnie nagradzaną ukraińską pisarkę, poetkę, działaczkę kulturalną – Tanię Pjankową. Na język polski jak na razie została przetłumaczona jedna z jej siedmiu książek pt. „Wiek czerwonych mrówek”, która była głównym tematem spotkania. Powieść zdobyła Międzynarodową Nagrodę Literacką im. Mikołaja Gogola w 2023 r., otrzymała odznakę “Najlepsza książka Przykarpacia – 2022” i trzecią nagrodę w konkursie „Koronacja Słowa” w 2021 r.
Oprócz autorki naszym gościem był również dyrektor Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie, pan Jerzy Woźniakiewicz.
Powieść „Wiek czerwonych mrówek”, traktująca o jednym z najtrudniejszych i najboleśniejszych wydarzeń z historii Ukrainy sprzed niemal 100 lat – o Hołodomorze, jest niestety bardzo aktualna dzisiaj. Wielki głód, wywołany sztucznie przez władze ZSRR w latach 1932-1933, pochłonął kilka milionów ofiar. Przez wiele krajów, poza Rosją, został uznany za zbrodnię ludobójstwa. Tania Pjankowa stawia znak równości pomiędzy tamtymi wydarzeniami a wojną toczącą się obecnie w Ukrainie. Podkreśla, że trwająca od dwóch lat wojna nosi znamiona takiego samego ludobójstwa dokonywanego przez Rosjan na narodzie ukraińskim, zmieniły się tylko środki – głód został zastąpiony rakietami.
Powieść „Wiek czerwonych mrówek”, poza niekwestionowanymi walorami literackimi, stanowi głębokie studium psychologiczne postaw różnych osób, które znalazły się w skrajnie nieludzkiej sytuacji. Dla jednych głód oznacza śmierć, dla innych jest lekarstwem. Jedni chorują z głodu, inni z przejedzenia. Czy w takiej sytuacji, kiedy wydaje się, że nie można już bardziej upodlić człowieka, da się ocalić jego człowieczeństwo? Pjankowa wbrew zdrowemu rozsądkowi twierdzi, że tak. Pomimo całego okrucieństwa i bezgranicznej rozpaczy udało się autorce zachować wiarę w człowieka.
Trudno przejść obojętnie wobec takich tematów, dlatego spotkanie w Filii „Skorosze”, tłumaczone symultanicznie na język polski i ukraiński, przerodziło się w ożywioną dyskusję. Uczestników, oprócz wymienionych problemów, interesowały wspomnienia świadków, na podstawie których powstała książka, bogata symbolika powieści oraz wielowymiarowość postaci.
Dziękujemy pani Tani Pjankowej za wspaniałe spotkanie i zachęcamy naszych czytelników do sięgnięcia po jej przejmującą do głębi powieść.