Historia Filii „Niedźwiadek” Biblioteki Publicznej im. J. W. Grabskiego w Dzielnicy Ursus m. st. Warszawy przy Keniga 14 nierozerwalnie związana jest z dziejami osiedla. Ich przenikająca się wzajemnie, niejednokrotnie uzupełniająca się, ponad pięćdziesięcioletnia przeszłość, jak także i dzisiejsza współczesność, niejednokrotnie udowodniły potrzebę współistnienia.

Być może dzisiejszym mieszkańcom osiedla, Ursusa trudno uwierzyć, ale 50 lat temu, w 1973 roku, na przeszło 16-to tysięcznym osiedlu „Niedźwiadek” nie było biblioteki z prawdziwego zdarzenia, z dużym księgozbiorem, czytelniami, miejscem spotkań dla miłośników słowa pisanego. Książnicy, która obok swojej podstawowej roli, udostępniania książek, byłaby jednocześnie prężnym ośrodkiem życia kulturalno-oświatowego. Co prawda były wówczas obietnice, plany stworzenia biblioteki, ale brakowało tego najważniejszego – silnego postanowienia i konkretnego działania, a często i pieniędzy, aby mogła powstać potrzebna, szczególnie uczącej się młodzieży, placówka.

Z chwilą oddania na osiedlu „Niedźwiadek” do użytku pierwszej szkoły podstawowej, dzisiejszej „11” w 1973 roku na nowo odżyła idea stworzenia na osiedlu ogólnodostępnej wszechnicy. Dzięki uprzejmości, świadomości ludzi dobrej woli o potrzebie i istocie działania ważnej placówki oświatowej ówczesnych: dyrektora szkoły  Jana Bereszczyńskiego, który wygospodarował w budynku oświatowym niewielkie pomieszczenie na księgozbiór i Wandzie Brzozowskiej kierowniczce biblioteki przy dzisiejszej Plutonu Torpedy, w 1974 roku stworzono pierwszą filię nr 1 – Miejskiej Biblioteki Publicznej w Ursusie, a raczej skromną, niewielką wypożyczalnię książek.

O tym, jak była potrzebna i wyczekiwana przez mieszkańców osiedla świadczą najlepiej pierwsze statystki czytelników i wypożyczeń. Już w pierwszym roku działalności, raptem przez dwa miesiące (otwarcie 4 listopada), z usług placówki skorzystało ok. 200 osób, które w sumie wypożyczyło ponad 1400 książek.

Być może zabrzmi to niewiarygodnie, ale pierwszy księgozbiór filii miał wtedy zaledwie 1 500 woluminów. Niemal w całości składał się z książek przekazanych z biblioteki głównej znajdującej się przy ówczesnej ulicy Partyzantów (dzisiaj Plutonu Torpedy). Niewielką cześć tytułów przekazała także biblioteka zakładowa przy Zakłady Mechaniczne Ursus.

Prawie połowę pierwszych, stałych czytelników stanowiła młodzież szkolna wypożyczająca nie tylko lektury, ale i książki z tzw. grupy literatury pięknej (poezja, baśnie, powieści itp.). Co ciekawe, a warte odnotowania z tego pierwszego roku działalności niedźwiadkowej książnicy, spośród tych 1 400 wypożyczonych książek, blisko 800 tytułów wypożyczyła młodzież szkolna i to ona przez kolejne lata była największą grupą czytelników wyznaczającą po części jej rozwój oraz specjalizację księgozbioru. Z każdym kolejnym rokiem wzrastała ilość stałych czytelników i wypożyczonych książek. Małe, tymczasowo wygospodarowane w szkole pomieszczenie dość szybko przestało spełniać swoje funkcje i nie stwarzało szans na rozwój, głównie księgozbioru. Ciasnota często uniemożliwiała obsługę kilku osób na raz, nie mówiąc o swobodnym dostępie czytelników do regałów z książkami. Standardy mówiące o odległościach między regałami, ilości półek na określonej powierzchni czy ergonomii, warunkach bhp, higienie były wówczas niespełnionym marzeniem bibliotekarzy. Często o nich zapominali widząc uśmiech na twarzy tamtych czytelników i zrozumienie dla ich ofiarnej pracy.

W 1977 roku z pomocą dla potrzebnej na osiedlu placówki oświatowej przyszła Robotnicza Spółdzielnia Mieszkaniowa w Ursusie zarządzająca osiedlem „Niedźwiadek”. W jednym z czteropokojowych mieszkań w bloku przy Zagłoby 9, które pierwotnie miały pomieścić biura administracji, udostępniła dwa pokoje dla potrzeb filii, a właściwie już wówczas Wypożyczalni nr 117 Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy.

Aż trudno uwierzyć, ale na powierzchni zaledwie 48 m² zgromadzono księgozbiór zawierający blisko 8 tys. woluminów, a z usług wypożyczalni korzystało już ok. 1500 czytelników.

Niemal przez cały okres funkcjonowania książnicy przy Zagłoby 9 m 91 największym problemem był brak możliwości rozwoju księgozbioru i działalności. Dzielenie czteropokojowego mieszkania z kasą RSM Ursus nie ułatwiało pracy bibliotece, szczególnie w dni wpłat komornego przez spółdzielców. Warunki pracy dla obu stron korzystających z mieszkania były wprost nie do zniesienia i nic nie zapowiadało, że sytuacja się poprawi. Wizytujący pod koniec 1984 roku Wypożyczalnię nr 117 Społeczny Inspektor Pracy Bibliotek Publicznych m. st. Warszawy podjął decyzję o zamknięciu placówki do chwili uzyskania odpowiedniego lokalu. Nadzorująca placówkę Dyrekcja Bibliotek Publicznych Dzielnicy Warszawa – Ochota w trybie pilnym zwróciła się z pismem do Zarządu RSM-Ursus z propozycją powiększenia lokalu biblioteki o pomieszczenia zajmowane przez administrację RSM-u. To pozwoliłoby na poprawę sytuacji wypożyczalni na kilka lat, do czasu przeniesienia jej do planowanego Domu Kultury mającego powstać na osiedlu „Niedźwiadek”.

Po licznych spotkaniach RSM z dyrekcją Bibliotek mających na celu nie tylko bieżące ratowanie wypożyczalni, ale także zarysowanie jej przyszłości na terenie osiedla, tak by stała się jego nieodłącznym i stałym elementem znaleziono korzystne rozwiązanie. W nowy 1986 rok Wypożyczalnia nr 117 weszła już z dwoma nowymi pomieszczeniami (pokojami w sumie 25 m²) zwolnionymi przez administrację RSM-u. Tym samym powierzchnia filii wzrosła do 68 m². Pozwoliło to na zwiększenie księgozbioru do ponad 10 tys. tytułów i znaczny przyrost czytelników. Powiększenie lokalu o dodatkowe pokoje pozwoliło na zorganizowanie w jednym z największych wypożyczalnię literatury dla dzieci i młodzieży, średnim dla dorosłych, a w najmniejszym księgozbiór podręczny (encyklopedie, słowniki, itp.). Najmniejszy pokój służył także za pomieszczenie do opracowywania zbiorów. Niewielka kuchnia służyła za pomieszczenie do obkładania i opisywania książek, a mały stolik z krzesłem w największym pokoju był „czytelnią”.

Lata 1984-87 dla Wypożyczalni nr 117 to okres nieustannych zmagań o zakup nowych książek, szczególnie z zakresu lektur szkolnych. Wydawnictwa nie tylko pogorszyły jakość wydawanych książek (gorszy papier), ale i znacznie zmniejszyły nakłady. Dodatkowo ówczesny monopolista w obrocie książkami – „Dom Książki” przestał przyjmować zamówienia bibliotek nie tylko na nowe tytuły, ale i wznowienia. W efekcie wiele ciekawych i atrakcyjnych woluminów nie docierało na półki w książnicach, także do Wypożyczalni nr 117.

Mimo wielu problemów Wypożyczalnia nr 117 z roku na rok zwiększała księgozbiór i przybywało czytelników. Co ciekawe, a warte dodania, w tamtym okresie większość placówek na Ochocie wykazywała z roku na rok zmniejszenie czytelnictwa, czasami nawet o 10 procent. Natomiast Wypożyczalnia nr 117 wręcz odwrotnie, a to głównie dzięki aktywnej i oddanej pracy ówczesnych bibliotekarek. Niewątpliwie na wzrost czytelnictwa, szczególnie wśród młodzieży szkolnej, miały prowadzone przez placówkę lekcje biblioteczne w Szkole Podstawowej nr 11 przy ul. Keniga. Kolejne lata, to nieustanne sygnalizowanie przez kierownictwo Wypożyczalni nr 117 potrzeby większego lokalu. Rozrastające się Osiedle „Niedźwiadek”, gdzie większość nowych mieszkańców stanowili ludzie młodzi z dziećmi w wieku szkolnym coraz bardziej potrzebowało nowoczesnej biblioteki. Nie tylko opartej o książki papierowe. Ponad 60 procent stałych czytelników placówki stanowiły dzieci i młodzież szkolna, która potrzebowała nowych form przekazu. Nadzieją na nową placówkę było tylko wybudowanie nowego, dużego, osiedlowego Domu Kultury, ewentualnie przeznaczenie parteru w jednym z nowych oddanych do użytku bloków pod nowoczesną książnicę.

Z dniem 1-go stycznia 1993 roku prace rozpoczął nowy Zarząd już oficjalnej Gminy Warszawa-Ursus. W kwietniu tego samego roku dotychczasowe wypożyczalnie nr 116 i nr 117 wyłączono spod kierownictwa Biblioteki Publicznej na Ochocie i stworzono Bibliotekę Publiczną Gminy Warszawa Ursus. W zadaniach nowego gminnego samorządu było m. in. nadzorowanie kultury, oświaty na terenie Ursusa. To dawało pewne „zielone światło” dla rozwiązania wieloletnich problemów lokalowych Wypożyczalni nr 117. Być może lepiej dostrzeganych, niż z dalekiej Grójeckiej na Ochocie.

Pod koniec 1994 roku radni Gminy Ursus podjęli rozmowy z RSM Ursus w sprawie pilnego rozwiązania problemów lokalowych nie tylko wypożyczalni, ale i innych placówek kulturalnych na Osiedlu „Niedźwiadek”. Rozmowy nie były łatwe, ale znaleziono przysłowiowy konsensus i w początkach 1996 roku zawarto między stronami porozumienie o przekazaniu z zasobów Spółdzielni części pomieszczeń w pawilonie usługowym przy ul. Keniga 14 pod potrzeby osiedlowej książnicy po wcześniejszej przeprowadzce Klubu Edukacji Kulturalnej „Miś” pod nowy adres na ul. Zagłoby 17 do parterowego pawilonu po byłym Przedszkolu Publicznym nr 24.

Niemal z dnia na dzień rozpoczęto przeprowadzkę Klubu Miś, a pod koniec lutego 1996 w wypożyczalni rozpoczęto przygotowania do przenosin biblioteki do nowego miejsca. Przeniesienie księgozbioru, ponad 15 tys. książek, to dość skomplikowana operacja, która najpierw musiała być poprzedzona nie tylko niewielkim odnowieniem pomieszczeń, ale także ich adaptacją do nowych celów. Zagospodarowanie nowej powierzchni trzy razy większej (185 m²) od posiadanej na Zagłoby (62 m²) wymagało zastosowania wielu nietypowych rozwiązań i pomysłów. Ponieważ przeniesiona biblioteka znajdowała się w trzech odrębnych lokalach, przedzielona dwoma innymi (m.in. fryzjerem).

Dzięki sporej, głównie fizycznej pomocy uczniów ze szkoły nr 11 we wrześniu 1996 Wypożyczalnia nr 117 mogła rozpocząć normalne funkcjonowanie.

Oficjalnego otwarcia dokonano w dniu 4 października 1996 roku. Gospodarzem uroczystości była Anna Lisak ówczesny kierownik Bibliotek Publicznych Gminy Ursus, a w spotkaniu udział wzięli m. in.: burmistrz Henryk Linowski, z-ca burmistrza Jan Pastuszko, dyrektor Ośrodka Kultury „Arsus” Bogusław Łopuszyński, przedstawiciele RSM-u.

W latach 2000-2010 działalność placówki była czasem wielu zmian, czasami rewolucyjnych, jeśli chodzi o sposoby zarządzania zasobem bibliotecznym, obsługę czytelników oraz formy popularyzacji czytelnictwa. W tym okresie szeroko wykorzystywano nowe technologie informatyczne, cyfryzację oraz różnorodne techniki multimedialne. Swoją znaczącą rolę w pracy książnicy zaczął coraz bardziej odgrywać dostępny dla wszystkich internet. Dla placówki był to czas swoistego renesansu niemal w każdej dziedzinie związanej z książką. Szerokie otwarcie na pisarzy, literaturę zachodnioeuropejską, światową i ich polskie przekłady pozwoliły  czytelnikom  poznać zupełne inne spojrzenie na świat i problemy z jakimi boryka się współczesna cywilizacja.  Inne dostrzeganie i rozumienie ludzkiej wolności, godności. Wreszcie inna poligrafia, nowe nieznane wcześniej formy książek, bogato ilustrowanych, przyciągały coraz częściej dzieci, najwierniejszych i najlepszych czytelników. To również czas nowych form bezpośredniej pracy z czytelnikiem, szczególnie tym najmłodszym. Powstały Kluby Malucha oferujące różnorodne zajęcia z zakresu plastyki, rękodzieła, rozwijania zdolności wokalnych, tanecznych, integracyjnych różnych grup wiekowych. Niemal wszystkie propozycje programowe zawsze były i są związane z książką, która często występuje w pierwszoplanowej roli jako inspiracja i kanwa zajęć edukacyjnych oraz oświatowych dla różnych grup odbiorców. To także bezpośrednie wyjście z książką na osiedlowe ulice poprzez organizację okazjonalnych wspólnych z wydawnictwami kiermaszów bibliofilskich przed siedzibą placówki.

Rozkwit „bibliotecznego, czytelniczego renesansu”, to także coraz większe otwarcie i zrozumienie pracy placówki, potrzeby jej istnienia i wkładu jaki wnosi w rozwój lokalnego środowiska Władz Samorządowe (władze dzielnicy), zarządcy zasobów mieszkaniowych na Osiedlu „Niedźwiadek” – Robotnicza Spółdzielnia Mieszkaniowa oraz zmiany polityki kulturalnej, oświatowej, coraz częściej stawiają na rozwój cyfrowego społeczeństwa. Wreszcie stałe rozwijanie współpracy lokalnej na różnych szczeblach, sprzyjanie i wspomaganie społecznej inicjatywy poprzez wolontariaty, dotacje celowe, granty, itp., które wspierały i wspomagały realizację wielu pomysłów bibliotekarzy z „Niedźwiadka”.

Rok 2004 dla filii „Niedźwiadek” był czasem, w którym nie tylko obchodziła 30-lecie swojej działalności, ale podobnie, jak inne placówki ówczesnej Biblioteki Publicznej w Ursusie przechodziła prawdziwą rewolucję pod względem funkcjonalnym, organizacyjnym i merytorycznym. Używając pewnej metafory, można porównać tę ewolucję do lotu statku kosmicznego z prędkością światła pomiędzy dwoma odległymi, a zarazem mającymi coś wspólnego galaktykami – z Galaktyki Gutenberga do Galaktyki Billa Gates’a. Podobnie jak pozostałe trzy oddziały, filia „Niedźwiadek”, została scalona poprzez internet w jeden elektroniczny system obsługi bibliotecznej o nazwie „Sowa”. To pozwoliło nie tylko gromadzić coraz więcej informacji i materiałów źródłowych oraz edukacyjnych w elektronicznych zasobach biblioteki, ale także tworzyć z nich podręczne, łatwe w obsłudze i dostępie katalogi. W rezultacie ułatwiło to korzystanie z nich dużej grupie osób, a przede wszystkim usprawniło pracę bibliotekarzom związaną z opracowaniem, opisem księgozbioru oraz obsługą czytelników.

Wprowadzenie komputerów do codziennej pracy biblioteki pozwoliło także na stworzenie katalogów zasobów dostępnych on-line, jak również powstania pierwszej strony internetowej Biblioteki w Ursusie, dla celów informacyjnych i promocyjnych. W dużej mierze było to dalszym rozwinięciem i realizacją idei Jamesa Josepha Trelease’a, która przyświeca pracy każdej biblioteki – Naród, który niewiele czyta, niewiele wie. Ta idea nie tylko w historii placówki na „Niedźwiadku” była wielokrotnie realizowana, ale jest praktykowana po dzień dzisiejszy.

Nowe technologie informatyczne pozwoliły na większą realizację zadań jako lokalnego centrum informacyjno-edukacyjnego. Zatrudnienie bibliotekarzy -edukatorów znających kilka języków obcych, bibliotekarzy-informatyków, dla których nie ma tajemnic w świecie elektronicznej magii, a także bibliotekarzy-animatorów edukacji, którzy uczą dzieci i młodzież, jak rozwijać twórczo różnorodne umiejętności, a dorosłym oferują nie tylko poszerzanie wiedzy w zakresie obsługi komputerów, ale i wiedzy zgodnej z ich zainteresowaniami osobistymi lub zawodowymi, pozwoliło na zwiększenie oferty Biblioteki. Technologie stale się rozwijają, udoskonalają, wchodzą nowe aplikacje. Dzisiaj standardem jest Elektroniczna Karta Czytelnika (EKC), która weszła do użytku w 2014 roku.

W dniu 18 stycznia 2008 roku na „Niedźwiadku” otworzyła swoje podwoje długo oczekiwana wypożyczalnia multimedialna, znajdująca się w świeżo wyremontowanych pomieszczeniach, pozyskanych po lokalach usługowych. W tamtym czasie, będąc jedyną wypożyczalnią na terenie Niedźwiadka i Gołąbek, dysponowała ponad tysiącem tytułów. Obok znajdowała się wypożyczalnia filmów DVD i multimediów, gdzie oprócz kinowych hitów z największą oglądalnością, dostępne były także filmy edukacyjne i dla dzieci, cieszące się dużą popularnością. Uzupełnieniem zbiorów był księgozbiór z ponad 500 pozycjami książek obcojęzycznych (w języku angielskim, francuskim i niemieckim) oraz czytelnia czasopism. Powiększenie placówki zwiększyć liczbę  księgozbioru do ponad 40 tysięcy pozycji. Otwarcie wypożyczalni multimedialnej pozwoliło także na organizację zajęć komputerowych, głównie w obsłudze programów operacyjnych, korzystania z internetu dla różnych grup wiekowych. Liczną grupę stanowili seniorzy, którzy w ramach – Kursów komputerowych dla dorosłych 60+ poznawali świat technologii cyfrowych. Inspiracją do rozpoczęcia zajęć był unijny projekt READCOM, realizowany w Bibliotece Publicznej w Dzielnicy Ursus od 2005 roku pod kierownictwem Dyrektora Piotra Jankowskiego. Pierwszy, w warszawskich bibliotekach, międzynarodowy projekt dotyczył promocji czytelnictwa dla dorosłych poprzez wykorzystanie elektroniki i komputerów. Kursy komputerowe dla dorosłych 60+ nadal są bezpłatnie prowadzone w Bibliotece.

W 2010 roku w filii „Niedźwiadek” swoją działalność rozpoczął także Klub Małego Czytelnika „Wesołe Gołąbki”, który ze względu na braki lokalowe swoje zajęcia prowadził w świetlicy parafialnej przy kościele pw. Św. Jana Apostoła i Ewangelisty na Gołąbkach. Zajęcia z rytmiki, wspólne zabawy dla dzieci z osiedla Gołąbki odbywały się dwa razy w tygodniu.

W październiku 2011 roku z inicjatywy pracownika placówki, p. Ewy Furmanik, a także mieszkańców osiedla – miłośników literatury, swoją działalność rozpoczął Dyskusyjny Klub Książki (DKK). Promotorem i współorganizatorem spotkań był i jest m. in. Instytut  Książki, którego jednym z podstawowych zadań jest kreowanie mody na czytanie poprzez akcentowanie przyjemności płynących z dyskutowania o wspólnie czytanych książkach, spotkania z ciekawymi ludźmi, możliwości twórczego wykorzystania wiedzy płynącej z literatury. Instytut w ramach współtworzenia DKK ułatwia spotkania z autorami, twórcami dobrej, wartościowej literatury. Uczestnicy Klubu podczas spotkań omawiają nie tylko nowości wydawnicze, ale i literaturę wartą przeczytania. Nawet w czasie pandemii (2020-2022), przy ograniczonych możliwościach wspólnych zebrań, odbywały się cyklicznie spotkania on-line.

Jedną z podstawowych funkcji każdej biblioteki jest nie tylko promowanie czytelnictwa, ale także pozyskiwanie nowych czytelników, najlepiej już od najmłodszych lat przedszkolnych. Do osiągnięcia tego celu służą tzw. lekcje biblioteczne, które od zawsze odgrywały istotną rolę w harmonogramie zajęć bibliotekarzy. Nadal odgrywają one ważną rolę edukacyjną, promującą w wielu przypadkach nie tylko czytanie, ale także lokalną społeczność, taką jak Osiedle „Niedźwiadek”.

Ważnym aspektem działalności biblioteki jest rozwijanie zdolności plastycznych wśród dzieci mieszkających w dzielnicy Ursus. W każdy piątek w filii „Niedźwiadek” w latach 2012-2013 odbywały się warsztaty plastyczne „Sobieradek” i były skierowane do dzieci w wieku od 5 do 10 lat. Zajęcia były prowadzone przez bibliotekarki-animatorki. W trakcie warsztatów dzieci miały okazję zapoznać się z różnymi formami działań plastycznych, takimi jak rysowanie, wydzieranie oraz wyklejanie z różnorodnych materiałów. Uczestnicy tworzyli prace z zastosowaniem techniki origami, decoupage, witraży z bibuły, wyklejanych z kulek krepiny, collage’i i wiele innych.

W ramach działań filii „Niedźwiadek” związanych z nietypową promocją czytelnictwa w powiązaniu z grami planszowymi, warto wspomnieć o Klubie Gier Planszowych i Komputerowych, który cieszył się dużą popularnością zarówno wśród młodzieży szkolnej, jak i studentów. Czytelnicy, spotykali się raz w tygodniu, aby rozegrać kolejne bitwy i batalie. Zajęcia prowadził wolontariusz Tomasz Kochnowicz, który oprócz prowadzenia gier RPG, wspierał akcję „Lato i zimę w mieście”, organizując zajęcia dla dzieci w wieku 7-12 lat, które pasjonowały się planszówkami.

Praca bibliotekarzy od 2005 roku uzupełniana jest przez szeroką akcję wolontariatu. W ramach tej inicjatywy młodzi ludzie często poznają tajniki pracy w bibliotece oraz są inicjatorami wielu autorskich pomysłów na rzecz lokalnej społeczności. Działania podejmowane przez wolontariuszy są zróżnicowane, uwzględniając potrzeby oraz indywidualne preferencje. Przykładowo, dostarczają i odbierają książki do domu czytelników w ramach akcji „Książka na telefon”, pomagają w porządkowaniu zbiorów oraz organizują różnorodne wydarzenia kulturalne, takie jak spotkania z twórcami, targi książki, Dyskusyjne Kluby Książki, wystawy i imprezy plenerowe, pomagają w akcjach „Lato i Zima w Mieście” czy zajęciach organizowanych przez bibliotekę. Co roku naborom wolontariuszy towarzyszy duże zainteresowanie ze strony młodzieży szkolnej, która dostrzega wartość pracy społecznej i zaangażowanie na rzecz lokalnej społeczności.

Wśród wielu nietypowych, jak dla działalności placówki bibliotecznej, form prowadzenia zajęć dla dorosłych było zorganizowanie w 2018 roku warsztatów rękodzielniczo-dziewiarskich, przy których z czasem powstała grupa „Supełek”.  To grupa pozytywnie zakręconych kobiet, które zarażają nie tylko wspaniałym hobby, jakim jest dzierganie, ale również pozytywną energią. Podczas warsztatów panie starają się nie tylko robić na drutach i szydełkach, ale również dzielą się doświadczeniami i wiedzą. W ten sposób poszerzają umiejętności o nowe techniki rękodzielnicze. Na co tygodniowych spotkaniach ważne są nie tylko fachowe rozmowy związane z rękodziełem, ale czasami ważniejsze są te integrujące społeczność w różnym wieku. Co prawda dzisiaj (2024 r.) zajęcia odbywają się już w Czytelni nr XIX, ale inicjatywa i pierwsze spotkania początkowo odbywały się w filii „Niedźwiadek”.

W latach 2019-2022 roku filia „Niedźwiadek” współuczestniczyła w ciekawym projekcie organizowanym przez Instytut Książki, „Mała książka – wielki człowiek”. Projekt był przeznaczony dla dzieci w wieku przedszkolnym (3-6 lat). Głównym jego celem było zachęcenie rodziców do odwiedzania ursusowskich bibliotek i codziennego czytania książek z dzieckiem. Każdy przedszkolak, który odwiedził bibliotekę, otrzymał w prezencie wyjątkową „Wyprawkę Czytelniczą” na dobry czytelniczy start, w której znajdowała się wyjątkowa książka spełniająca najwyższe standardy pięknych i mądrych książek dla najmłodszych oraz Karta Małego Czytelnika.

W październiku 2019 roku filia „Niedźwiadek” rozpoczęła udział w projekcie, który trwa do dnia dzisiejszego – Punkt Cyfrowego Wsparcia Seniora. Podczas porad  udzielanych przez doradców cyfrowych mieszkańcy Warszawy w wieku 60+ mogą skorzystać z bezpłatnych, indywidualnych konsultacji dotyczących obsługi nowych technologii takich jak komputer, smartfon, tablet czy aparat cyfrowy.

W styczniu 2020 roku w Bibliotece udostępniono platformę – Legimi – umożliwiająca dostęp do cyfrowej wypożyczalni, gdzie można wypożyczać e-książki do czytania na komputerze, smartfonie, tablecie lub czytniku. Oferta jest regularnie uzupełniana o nowe pozycje literackie. Dodatkowo, w placówce możliwe jest wypożyczenie czytników.

Z początkiem listopada 2020 roku, podobnie jak wiele instytucji kultury w Polsce, filia „Niedźwiadek” została zamknięta dla czytelników z powodu epidemii koronawirusa. Początkowo zakładano, że sytuacja będzie trwała jedynie przez miesiąc, jednakże faktyczne utrudnienia trwały o wiele dłużej (niemal do końca kwietnia 2021 roku). Pomimo braku bezpośredniego dostępu do księgozbioru, czytelnicy mieli możliwość korzystania z książkomatu do wypożyczania i zwracania książek w swojej bibliotece. Zamówienia na nowe pozycje można było składać internetowo lub telefonicznie. W celu zminimalizowania utrudnień i zachowania kontaktu z czytelnikami, placówki Biblioteki zorganizowały w styczniu 2021 akcję „Zima w Bibliotece”. Bibliotekarze w każdej z filii przygotowali wiele ciekawych zajęć rozwijających kreatywność oraz czytali wspaniałe bajki dzieciom. Filia „Niedźwiadek” zorganizowała także zajęcia online na Facebooku pod hasłem „Kreatywna zima w mieście z Filią Niedźwiadek”, podczas których uczestnicy mieli okazję tworzyć m.in. ozdoby z butelek, cuda z rolek po papierze, kartonów, kartoników i puszek oraz ozdoby na ołówki i długopisy. Podczas spotkań online nie zabrakło również rozmów o książkach, godnych przeczytania w czasach przymusowej izolacji.

W lutym 2021 roku Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Ursus m.st. Warszawy, chcąc odpowiedzieć na oczekiwania czytelników oraz nie chcąc stracić swoich wiernych bibliofilów, wprowadziła zupełnie nową usługę, niepraktykowaną dotychczas w swojej historii – „Poczytajmy razem – książka na telefon”. Propozycja miała na celu umożliwienie seniorom i osobom z  niepełnosprawnością mieszkającym na terenie Ursusa dostępu do zbiorów biblioteki oraz sięgnięcia po upragnioną książkę, do której sami nie mieli możliwości sięgnąć, szczególnie z uwagi na panującą pandemię. Z drugiej strony, rozmowa telefoniczna oraz wysłuchiwanie ulubionej książki dawały poczucie bezpieczeństwa oraz, chociaż w niewielkim stopniu, umożliwiały kontakt z drugim człowiekiem.

Po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku, Biblioteka Publiczna w Ursusie zaangażowała się podobnie jak wiele instytucji w Polsce, w spontaniczną, wielopłaszczyznową pomoc dla ukraińskich uchodźców. Stworzono punkty, które mieściły się m.in. w filiach Biblioteki Publicznej. Dzielnica przygotowała również 20 stanowisk wyposażonych w laptopy z ukraińską klawiaturą, które przekazała Pani Prezydent m.st. Warszawy Renata Kaznowska. Miały one służyć uczniom i studentom jako pomoc w nauce, a także osobom dorosłym jako pomoc w załatwianiu formalności czy szukaniu pracy. Filia „Niedźwiadek”, podobnie jak pozostałe placówki, prowadziła także dodatkowe zajęcia dla dzieci obcokrajowców. Duże zainteresowanie wzbudzały prowadzone co tydzień zajęcia z papieroplastyki, programowania, gier planszowych i inne, w ramach projektu „Biblioteka dla wszystkich. Równi, Różni, Ważni”. Ponadto filia „Niedźwiadek” udostępniła jedno ze swoich pomieszczeń na punkt szkolny dla nowo powstałej klasy dzieci z Ukrainy.

W 2024 roku Filia „Niedźwiadek” stanowi prawdziwe centrum kulturalno-oświatowe, stale się rozwijające i adaptujące do nowych potrzeb czytelników. Jej zbiory nie tylko odzwierciedlają najnowsze trendy literackie, ale także oferują różnorodne formy dostępu do wiedzy, zarówno tradycyjne, jak i cyfrowe. Z ponad 60 tysiącami pozycji na półkach i bogatą kolekcją e-booków oraz audiobooków, placówka zapewnia czytelnikom nieograniczone możliwości odkrywania nowych światów literackich. Co więcej, dzięki dostępowi do nowoczesnych technologii audio-wizualnych, komputerowych oraz internetu, staje się miejscem inspiracji i nauki dla mieszkańców osiedla „Niedźwiadek”. Z ponad 4 300 stałymi czytelnikami, co czwarty mieszkaniec osiedla, filia „Niedźwiadek” zajmuje wysoką pozycję w rankingu czytelnictwa warszawskiego, zarówno pod względem ilości przeczytanych książek na jednego czytelnika, jak i liczby uczestników organizowanych przez nią wydarzeń kulturalnych.

Powyżej przedstawiono tylko skrócony opis wydarzeń z historii filii „Niedźwiadek”, która stale się rozwija i doskonali, odpowiadając na oczekiwania swoich odbiorców. Jej działania integrują lokalną społeczność i przyczyniają się do rozwoju osiedla, dzielnicy oraz miasta Warszawy, co czyni ją ważnym ośrodkiem kulturalno-oświatowym na mapie miasta.

W dniu 1 września 1973 roku uczniowie z Niedźwiadka  rozpoczęli pierwszy nauki w nowo-wybudowanym obiekcie przy dzisiejszej Keniga. We wrześniu 1974 roku kierownictwo szkoły objął Jan Bereszczyński. Już w roku szkolnym 1976/1977 naukę rozpoczęło, bądź ją kontynuowało, blisko 1300 dzieci. Ówczesna „Jedynka” była w tamtym okresie jedyną szkołą na osiedlu Niedźwiadek. Duża ilość uczniów zmuszała kierownictwo szkoły do otwarcia aż 42 oddziałów, w tym dziewięciu klas pierwszych. Nauka w klasach młodszych odbywała się na trzy zmiany, gdzie nierzadko ostatnie lekcje kończyły się po 19 wieczorem.

W dniu 1 sierpnia 1977 roku Ursus został przyłączony do Warszawy, stając się częścią dzielnicy Ochota. Do końca 1992 roku Ursus wchodził w skład dzielnicy (bądź dzielnicy-gminy) Warszawa-Ochota. Z dniem 1 stycznia 1993 roku Ursus uzyskał status dzielnicy-gminy, a w czerwcu 1994 roku – status gminy (Warszawa-Ursus). W związku ze zmianami administracyjnymi szkoła otrzymała nr 11 – z „Jedynki” stała się „Jedenastką”.

Źródło; https://sp11warszawa.edupage.org/a/nasz-profil?eqa=dGV4dD10ZXh0L2Fib3V0JnN1YnBhZ2U9Mg%3D%3D